Người Chính Trực Âm Thầm Nói Ít

Đức Phu Quân Lặng Lẽ Làm Nhiều.

Gia trưởng là người chống mũi chịu sào, lèo lái con thuyền gia đình trong mọi hoàn cảnh, nhất là khi biển đời vỗ sóng. Theo luật, thuyền trưởng không được phép bỏ con tàu trong khi nguy hiểm, chỉ được rời con tàu khi không còn ai, nghĩa là phải “sống chết” với con tàu. Đối với một tổ chức hay một quốc gia cũng vậy, không thể chấp nhận kiểu “làm lớn rồi làm láo” vì ỷ chức lạm quyền.

Người gia trưởng trong một gia đình, là chồng và là cha, cũng không ngoại lệ. Thật vậy, gia trưởng Giuse đã chống mũi chịu sào trong mọi hoàn cảnh.

Con người quan trọng ở tâm tính, không quan trọng bề ngoài hoặc nghề nghiệp. Cái nghề chỉ là phương tiện để sinh sống, chắc chắn chiếc áo dòng không “làm nên” một tu sĩ chính hiệu. Nhân cách mới khả dĩ đánh giá một con người, nghèo mà sạch và thơm. Chẳng hạn, trong lúc “con quái vật” Vũ Hán hoành hành, nhiều người thiếu thốn. Trong đó có cô bé Hà công nhân và chị Chinh bán rau dạo. Họ chỉ nhận phần từ thiện xứng đáng như mọi người, không tham lam dù người ta giúp tiền nhiều, và rồi họ còn trao lại phần quà cho những người cần hơn họ. Nghề của họ bình thường nhưng nhân cách của họ rất lớn, thực sự đáng khâm phục. Tâm hồn họ “lớn” hơn nhiều người lớn khác!

Với Đức Thánh Giuse – một Gia Trưởng mẫu mực. Ngài là Dưỡng Phụ của Đấng Cứu Thế và Phu Quân của Đức Maria, nhưng lại mưu sinh bằng công việc rất bình thường: nghề mộc – làm việc với gỗ và với các dụng cụ cũng rất ư bình thường như bào, cưa, đục, thước, búa, kìm,... Ngày nay văn minh hơn thì có máy cắt, cưa dây, cưa đĩa, cưa vòng, đồ tách gỗ, dao phay, v.v... Nghề mộc bình thường nhưng không tầm thường. Không ai lại không sử dụng các sản phẩm của các thợ mộc. Có lẽ vì vậy mà ngày xưa người ta tôn trọng dùng đại từ “bác” đối với những ai làm nghề mộc: bác thợ mộc. Các thợ mộc thật hãnh diện vì làm nghề mà chính Chúa Giêsu và Dưỡng Phụ Giuse đã làm ngày xưa.

Lao động có nhiều ích lợi: vận động thể lý để tăng sức khỏe, vận động trí óc để ngăn ngừa lú lẫn. Ai cũng phải làm việc, Chúa Giêsu xác định: “Cha tôi vẫn làm việc thì tôi cũng làm việc.” (Ga 5:17) Đó là Ngài muốn đề cao sự lao động của con người, đồng thời cũng xác nhận giá trị của công việc. Không rào trước đón sau, Thánh Phaolô nói thẳng: “Ai không chịu làm việc thì cũng đừng có ăn.” (2 Tx 3:10) Chính xác là thế!

Liên quan lao động, có câu nói rất thực tế: “Tay làm, hàm nhai; tay quai, miệng trễ.” Xã hội Việt Nam ngày nay có cách nói thế này: “Lao động là vinh quang, lang thang là chết đói.” Thật vậy, truyện ngụ ngôn “Con Châu Chấu và Con Kiến” muốn “dạy đời” về vấn đề đó.

Chuyện kể rằng: Trên cánh đồng nọ, vào một ngày mùa Hạ, có một con Châu Chấu đang nhảy nhót, miệng và ca hát cho thoả lòng. Đi ngang qua là một con Kiến mệt nhọc kéo lê một mẩu bắp về tổ. Châu Chấu nói với Kiến: “Lại đây nói chuyện với tớ cho vui. Sao mà cứ phải lao động cật lực vất vả như vậy?” Kiến trả lời: “Tôi đang cố gắng tìm và tích trữ lương thực cho mùa Đông sắp đến. Tôi nghĩ anh cũng nên làm như vậy.” Châu Chấu cười khẩy: “Sao lại phải bận tâm đến mùa Đông làm gì? Bây giờ chúng ta đang có thừa mứa thức ăn kia mà!” Nghe Châu Chấu nói vậy nhưng Kiến vẫn đi và tiếp tục làm việc, không sợ dư luận.

Và rồi mùa Đông đến, Châu Chấu chẳng còn gì để ăn và cảm thấy sắp chết đói. Nó thấy Kiến đang đứng bán bắp và ngũ cốc mà Kiến gom góp được trong những ngày mùa Hạ. Bấy giờ Châu Chấu mới biết điều cần thiết: Phải CHUẨN BỊ SẴN SÀNG cho những ngày mình sẽ cần sử dụng. Nước đến chân mới nhảy thì đã muộn. Về tâm linh, sẵn sàng cũng là cách chuẩn bị cần thiết cho đời sau. Xác hay hồn cũng đều phải lao động, làm việc không ngừng.

Là tín nhân Công giáo, ai trong chúng ta cũng biết rằng người cần kiệm là Đức Thánh Giuse, tất cả vì Tổ Ấm mà thôi. Ngài cần kiệm, liêm chính và vô tư thực sự chứ không là khẩu hiệu nổ vang mà chẳng nên trò trống gì. Nói nhiều, liều lắm. Vô tích sự! Lo cho gia đình là một dạng đức ái. Thánh Phaolô đã xác định: “Trên hết mọi đức tính, anh em PHẢI CÓ LÒNG BÁC ÁI: đó là mối dây liên kết tuyệt hảo. Ước gì ơn bình an của Đức Kitô điều khiển tâm hồn anh em, vì trong một thân thể duy nhất, anh em đã được kêu gọi đến hưởng ơn bình an đó. Bởi vậy, anh em hãy hết dạ tri ân.” (Cl 3:14-15) Làm việc bác ái là dạng lao động tâm linh, và là “nghiệp chung” của mọi người – bất kể nam, phụ, lão, ấu. Cũng là dấn thân phục vụ tha nhân – trước tiên là những người trong gia đình.

Mục đích thế nào? Thánh Phaolô cho biết: “Anh em có làm gì, nói gì, thì hãy làm, hãy nói NHÂN DANH CHÚA GIÊSU và nhờ Người mà cảm tạ Thiên Chúa Cha.” (Cl 3:17) Tuy nhiên, trong cuộc sống hằng ngày, đôi khi vẫn có những người là từ thiện để “quảng cáo” hoặc đề cao chính mình, vì sáng danh mình nhiều hơn là sáng danh Chúa. Thánh Vịnh gia nêu gương cầu nguyện: “Xin đừng làm rạng rỡ chúng con, nhưng xin cho danh Ngài rạng rỡ.” (Tv 113B:1) Thật không dễ chút nào để có thể thực sự ước muốn như vậy, nhưng chắc chắn đó là cách hoạt động phù hợp với Thánh Ý Thiên Chúa. Nếu vậy thì không thể không cố gắng thực hiện.

Cuộc sống có nhiều thứ cần chấn chỉnh, kể cả hoạt động bác ái – từ thiện. Cần phải tỉnh thức để nhận ra có gì lệch lạc thì phải chấn chỉnh ngay, càng sớm càng tốt, kẻo nguy hiểm, trước tiên là hại chính mình. Đây là tâm tình chúng ta cần lồng vào công việc hằng ngày: “Bất cứ làm việc gì, hãy làm tận tâm như thể làm cho Chúa, chứ không phải cho người đời vì biết rằng anh em sẽ nhận được phần thưởng Chúa ban, là gia nghiệp dành cho dân Người. Đức Kitô là Chủ, anh em hãy phục vụ Người.” (Cl 3:23-24) Lao động có giá trị cao, càng cao hơn nữa nếu làm thực sự vì yêu mến Thiên Chúa, cho danh Ngài cả sáng. Công việc dù lớn hay nhỏ, cái “ý chỉ” vẫn quan trọng hơn. Thật vậy, Thánh nữ Têrêsa Hài Đồng xác định: “Nhặt một cây đinh vì yêu mến Chúa thì cũng có thể cứu được một linh hồn.” Đúng là giá trị lao động không lệ thuộc bởi công to hay việc nhỏ, mà bởi cách làm: Công việc bình thường như nhau nhưng nếu làm một cách phi thường thì khác nhau – và trước mặt Thiên Chúa, công trạng cũng hoàn toàn khác nhau.

Thiên Chúa vẫn lao động không ngừng, từ lúc tạo thiên lập địa cho tới tận thế. Thời gian thuộc về Thiên Chúa, nhưng chúng ta được Ngài trao quyền quản lý thời gian riêng của mình. Thánh Vịnh gia nói: “Ngay cả khi đồi núi chưa được dựng nên, địa cầu và vũ trụ chưa được tạo thành, Ngài vẫn là Thiên Chúa, từ muôn thuở cho đến muôn đời. Chúa bắt phàm nhân trở về cát bụi, Ngài phán bảo: ‘Hỡi người trần thế, trở về cát bụi đi!’ Ngàn năm Chúa kể là gì, tựa hôm qua đã qua đi mất rồi, khác nào một trống canh thôi!” (Tv 90:2-4) Thời gian thấm thoắt thoi đưa, thời gian vừa dài vừa ngắn, trẻ thấy dài, già thấy ngắn. Trăm năm cũng chỉ như bóng câu mà thôi!

Thật thú vị với tư tưởng “60 năm cuộc đời” của cố NS Y Vân (1933-1992, Trần Tấn Hậu). Cứ 20 năm là một thế hệ, là một “khoảng đời.” Ba “khoảng” ấy trôi qua mau lắm – và rồi vẫn thấy mình chẳng làm được gì lợi ích cho tha nhân, cho cuộc đời này. Thánh Vịnh gia đã cảm nghiệm rất sâu sắc nên đã thành tâm cầu nguyện: “Xin dạy chúng con đếm tháng ngày mình sống, ngõ hầu tâm trí được khôn ngoan. Lạy Chúa, xin trở lại! Ngài đợi đến bao giờ? Xin chạnh lòng thương xót những tôi tớ Ngài đây. Từ buổi mai, xin cho đoàn con được no say tình Chúa, để ngày ngày được hớn hở vui ca.” (Tv 90:12-14) Cuộc đời ngắn lắm, quay qua quay lại đã thấy hết. Đời là thế!

Tuy nhiên, dù cho đời dài hay ngắn, con người vẫn phải miệt mài làm việc không ngừng: làm ngày chưa đủ, tranh thủ làm đêm, làm thêm giờ nghỉ. Ôi chao, cực quá chừng! Thế nhưng có điều chắc chắn: lao động là bổn phận của chúng ta, kết quả là do Thiên Chúa quyết định: “Ước gì chúng con là tôi tớ Chúa được thấy công trình Ngài thực hiện, và con cháu chúng con được thấy vinh hiển Ngài. Xin cho chúng con được vui hưởng lòng nhân hậu của Chúa là Thiên Chúa chúng con. Việc tay chúng con làm, xin Ngài củng cố, xin củng cố việc tay chúng con làm.” (Tv 90:16-17)

Không ai mong thất bại, dù làm bất cứ việc gì, nghĩa là chắc chắn ai cũng muốn thành công, nhưng thành công hay thất bại thì chúng ta vẫn phải tâm niệm theo phận người tôi trung của Thiên Chúa: “Chúc tụng Chúa trong mọi ngày, Thiên Chúa là Đấng Cứu Độ chúng ta, Người vác lấy gánh nặng của chúng ta.” (Tv 68:20) Kinh Thánh minh định: “Lành dữ, sống chết, giàu nghèo, tất cả đều do Đức Chúa.” (Hc 11:14) Mình muốn mà Chúa không muốn thì chúng ta cũng không thể thay đổi được gì. Tốt nhất và khôn nhất là cứ “vô tư” xin vâng theo ý Chúa.

Cuộc sống có nhiều mức độ, và xuất phát từ ý nghĩ. Cách suy nghĩ quan trọng vì có thể cho thấy một người nhạy bén hoặc ngớ ngẩn, thông minh hoặc chậm hiểu,... Trình thuật Mt 13:54-58 nói về dạng “nếp nghĩ” khác: định kiến và óc hẹp hòi của những người cùng quê, quen mặt và biết tên.

Thánh Mátthêu cho biết rằng, khi Chúa Giêsu về quê và giảng dạy dân chúng trong hội đường của họ, cách nói của Ngài khiến họ sửng sốt, nhưng họ không muốn tin đó là sự thật mặc dù mắt thấy, tai nghe, rồi họ xầm xì với nhau: “Bởi đâu ông ta được khôn ngoan và làm được những phép lạ như thế? Ông không phải là con bác thợ sao? Mẹ của ông không phải là bà Maria; anh em của ông không phải là các ông Giacôbê, Giôxếp, Simôn và Giuđa sao? Và chị em của ông không phải đều là bà con lối xóm với chúng ta sao? Vậy bởi đâu ông ta được như thế?” Đúng là đầu óc thiển cận, đầu to như trái dừa mà óc nhỏ như trái nho. Quả thật, chỉ có người giỏi mới khả dĩ chân nhận cái giỏi của người khác. Ở đâu cũng có nhân tài, người giỏi vẫn có thể xuất xứ từ một gia đình bình thường nhất hoặc từ một miền quê hẻo lánh. Thực tế cuộc sống chứng tỏ điều đó. Có mấy ai thành nhân từ gia đình giàu có? Vấn đề giỏi hay dở là cái đầu của họ. Nhưng cuộc sống có một thực tế phũ phàng: dốt nát bị khinh, thông minh bị ghét. Ai có làm được gì hơn họ một chút thì họ cũng không muốn tin là thật. Tình trạng này càng thấy rõ ở những người cùng quê hương, cùng xứ sở, cùng dòng họ, cùng xóm làng. Cỡ nào cũng chết!

Từ xưa đã thế. Cũng chỉ vì đầu óc hẹp hòi và lối suy nghĩ thiển cận mà dân làng Nadarét vấp ngã vì Chúa Giêsu, người cùng quê với họ. Và rồi Ngài đành phải nói thẳng: “Ngôn sứ có bị rẻ rúng thì cũng chỉ là ở chính quê hương mình và trong gia đình mình mà thôi.” Xót xa và phũ phàng biết bao! Chính Chúa Giêsu cũng “bó tay,” không làm nhiều phép lạ tại đó, chỉ vì họ không tin. Thật tồi tệ! Thế thái nhân tình là vậy, đời là thế! Chúa Giêsu bị chê vì người ta nghĩ Ngài chỉ là con Bác thợ mộc Giuse thì không thể là nhân tài, không thể là người nổi trội, xuất sắc. Do đó, nếu bạn làm được điều gì khác người và hơn người mà người ta không muốn công nhận thì cũng đừng buồn, bởi vì chính Chúa Giêsu còn bị từ chối thì chúng ta có là gì mà không bị từ chối chứ? Cứ thản nhiên, cứ vô tư, cứ là chính mình và cứ an tâm mà sống. Không gì ngoài ý Chúa đâu!

Đức Thánh Giuse có phong cách rất đặc biệt: kiệm ngôn, đa hành. Ai nói gì cũng cười, dù khen hay chê, dù vui hay buồn, dù sướng hay khổ. Cứ mặc kệ. Thật vậy, không thấy Kinh Thánh ghi lại lời nào của Đức Thánh Giuse. Ngài hoàn toàn im lặng, đúng với ý nghĩa của tên ngài – Giuse là “được thêm vào.” Là phần phụ nhưng không thể thiếu, cách sống của ngài đầy nhiệt huyết yêu thương, quên mình và chịu hòa tan như muối – không ai còn nhận ra muối trong những thứ được ướp bằng muối.

Thánh tiến sĩ Têrêsa Avila chia sẻ: “Tôi xin gì với Thánh Giuse cũng được. Ai không tin, hãy thử mà xem.” Vâng, “Hãy đến với Đức Thánh Giuse! – Ite ad Joseph! – Go to Joseph!” Và chắc hẳn lũ quỷ dữ rất sợ Uy Danh của ngài mà phải hốt hoảng bỏ chạy cho xa. Ngài không nói gì nhưng ngài làm thật. Không đùa đâu đấy!

Bác Thợ Mộc Giuse thật vĩ đại. Ngài không chỉ tận tụy sửa chữa các dụng cụ mà còn tận tình sửa chữa tâm hồn của những ai biết khiêm nhường xin ngài sửa chữa dùm, và đặc biệt là hoàn toàn miễn phí. Về phần mỗi chúng ta, hãy cố gắng lao động chân chính, làm hết sức mình. Vả lại, lao động là thể hiện bản lĩnh, là trưởng thành, là tự lập, và không chỉ tự giúp mình mà còn giúp người khác qua chính công việc mình làm. Lợi cho mình, ích cho người. Đúng là nhất cử lưỡng tiện.

Dù lao động chân tay hoặc trí óc, việc lớn hay việc nhỏ, bất cứ làm việc gì cũng cần quyết tâm và làm tới cùng. Thế nào là quyết tâm? Đơn giản thế này: Khi đã QUYẾT, hãy dùng hết TÂM huyết mà làm. Công việc đời thường hoặc công việc tâm linh cũng vậy.

Lạy Chúa Tể càn khôn, con xin cảm tạ Ngài luôn quan phòng và tiền định mọi điều, mặc dù có những lúc cuộc sống không xuôi xắn, con chân thành xin lỗi Ngài. Xin thương biến đổi con, giúp con biết noi gương Đức Thánh Giuse, luôn biết quên mình, sống tích cực, mau mắn tuân theo Ý Ngài. Lạy Đức Thánh Giuse, xin giúp con biết sống tĩnh lặng, hành động nhiều, xin đồng hành và nguyện giúp cầu thay cho mọi người. Con cầu xin nhân danh Thánh Tử Giêsu Kitô, Đấng Cứu Độ duy nhất của nhân loại. Amen.

TÌNH CA GIUSE

Chính nhân ngay thẳng, thật thà

Nói lắm cũng thừa, lặng lẽ mà hay

Xưa mềm, nay cứng bàn tay

Chuyên cần lao động, dệt bài tình ca

Thương con, yêu vợ đề huề

Đó là Đức Thánh Giu-se tuyệt vời

Cầu xin luôn biết yêu đời

Mặc dù cuộc sống chẳng xuôi xắn gì

Xin âm thầm dệt tình ca

Cung trầm lặng lẽ bốn mùa còn ngân.

TRẦM THIÊN THU

Với mục đích để Lời Chúa được loan truyền và thông tin Giáo hội được lan tỏa, Legio Mariæ sẵn lòng để các tổ chức và cá nhân sử dụng lại tin bài đã đăng trên báo giấy và báo mạng legiomariævn.com của mình.

Tuy nhiên, vì đức công bằng và sự bác ái, xin quý vị vui lòng ghi đầy đủ nguồn như sau: “Theo Đạo Binh Đức Mẹ, website: legiomariævn.com”.

Ngoài ra, nếu chia sẻ bài lên mạng xã hội (Facebook, Twitter…), đề nghị dùng đường dẫn gốc trên website của Đạo Binh Đức Mẹ.